Μαρία Κάλλας : Η απόλυτη υψίφωνος

του Γιάννη Ζήβα

  Έχει  διατυπωθεί  η  ρήση  ότι  η  όπερα  διακρίνεται  στην  πρό  Κάλλας  και  στην  μετά  Κάλλας  εποχή, υπογραμμίζοντας  την  σπουδαιότητα  της  τέχνης  της . Κι  αυτό  βασίζεται  στο  γεγονός  ότι  καμία  άλλη  τραγουδίστρια  όπερας  δεν  συνδύασε  τόσο  αρμονικά  την  τεχνική  αρτιότητα  στην  μουσική  ερμηνεία  με  την  ηθοποιία, δηλαδή  την  δραματική  προσέγγιση  κάθε  ρόλου. Πολλοί  καλλιτέχνες  που  συνεργάσθηκαν  μαζί  της (σκηνοθέτες, διευθυντές  ορχήστρας, τραγουδιστές  κ.ά.) τόνιζαν   ότι  η  Κάλλας  κατέβαλλε  μεγάλη  προσπάθεια  στο  να  αποδώσει  όσο  πιστότερα  μπορούσε  το  πνεύμα  του  κάθε  συνθέτη. Οι  δοκιμές  που  επανελάμβανε  πάμπολλες  φορές  αποσκοπούσαν  στο  να  πλησιάσει  ή  να  αγγίξει  την  τελειότητα. Βασικό  της  όπλο  η  μεγάλη  αυτοπειθαρχία  της.
  Τα  πρώτα  της  μαθήματα  τα  πήρε  από  μία  αξιόλογη  Ισπανίδα  παιδαγωγό , την  Ελβίρα  ντε  Ιντάλγο, κατά   την  δεκαετία  του  '30   και  κατά  την  Κατοχή. Αρχικά  η  Μαρία  Καλογεροπούλου ( μετέπειτα  Κάλλας)  δεν  είχε  στην  όψη  τίποτε  που  να  θυμίζει  την  Κάλλας  που  σήμερα  γνωρίζουμε.  Ήταν  αρκετά  ευτραφής , πράγμα  που  την  δυσκόλευε  στην  ερμηνεία  των  πρώτων  της  ρόλων. Με  μεγάλο  πείσμα  κατόρθωσε  σε  μικρό  σχετικά  διάστημα  να  αδυνατίσει. Από  το  1947  και  εντεύθεν  αρχίζει  η  μεγαλειώδης    πορεία  της  στα  σημαντικά   θέατρα  όπερας ( Σκάλα , Μετροπόλιταν  Όπερα, Κόβεντ  Γκάρντεν, Γκράν  Οπερά ).

Εκείνο  όμως  το  θέατρο  που  συνδέθηκε  όσο  κανένα  άλλο  μαζί  της  ήταν  αναμφίβολα  το  Teatro  alla  Scala( Σκάλα  του  Μιλάνο). Ερμήνευσε  κυρίως  ιταλικό  και  γαλλικό  ρεπερτόριο. Θριάμβευσε  στις  όπερες  των  Ροσσίνι, Μπελλίνι, Ντονιτσέτι, Κερουμπίνι, Βέρντι, Πουτσίνι, Μασκάνι, Καταλάνι, Μπιζέ, Μασνέ, Γκουνώ, Σαιν  Σάνς, Ντεμπυσσύ  κ.ά. Πολλοί   επιμένουν  να  τονίζουν   διάφορα  περιστατικά  που  εξελίχθηκαν  σε  σκάνδαλα , λόγω  της  επιμονής  της  να  επιβάλει  τους  δικούς  της  όρους  σε  κάθε  παράσταση  όπερας. Αυτό  δεν  ακυρώνει  όμως  την  μεγάλη  τέχνη  που  υπηρέτησε  σαν  απλός  εργάτης  η  Κάλλας. Εκείνος  ο  διευθυντής  ορχήστρας  που  είχε  την  τύχη  να  διευθύνει  τις  περισσότερες  όπερες  με  την  Κάλλας  πρωταγωνίστρια  ήταν  ο  Τούλιο  Σεραφίν. Στην  δεκαετία  του  '50  έφθασε  στον  κολοφώνα  της  δόξας  της . Πρέπει  να  σημειωθεί  ότι  το  1958  έδωσε  ένα  ρεσιτάλ  μοναδικής  τελειότητας  στην  Γκράν  Οπερά  του  Παρισιού. Από  τα  μέσα  της  δεκαετίας  του  '60  εμφανίζονται  τα  πρώτα  προβλήματα  στην  φωνή  της , οπότε  και  αποφασίζει  να  περιορίσει  τις  ερμηνείες  της. Τα  τελευταία  χρόνια  της  ζωής  της  μετά  την  τραυματική  εμπειρία  της  σχέσης  της  με  τον  Ωνάση ,τα  πέρασε  σε  συνθήκες  οδυνηρής  μοναξιάς. Πέθανε  μετά  από  καρδιακή  προσβολή  στο  Παρίσι  πρίν  38  χρόνια. Σύμφωνα  με  επιθυμία  της, η   στάχτη  των  λειψάνων  της    ρίχτηκε  στα  νερά  του  Αιγαίου.